[MIT] Energetyka jądrowa nie jest bezpieczna
Wniosek taki można wyciągnąć na podstawie trzech dużych awarii, do których doszło w trakcie 50 letniej kariery energetyki jądrowej, na którą aktualnie składa 427 pracujących reaktorów (stan na listopad 2022).
W Three Mile Island i w Czarnobylu awarię wywołał bezpośrednio czynnik ludzki, natomiast w Fukushimie zawiniła Matka Natura, wywołując potężne trzęsienie ziemi i tsunami, które uderzyło w elektrownię. Katastrofy elektrowni jądrowych w Three Mile Island i Fukushimie nie spowodowały ofiar w ludziach. Katastrofa w Czarnobylu pociągnęła za sobą bezpośredni zgon – w zależności od źródeł – od 35 do 75 osób. Więcej ludzi dziennie ginie na drogach na całym świecie. W energetyce jądrowej bezpieczeństwo stanowi 6 podstawowych barier, uniemożliwiając przedostawanie się produktów rozszczepienia do otoczenia. Prezentuje je poniższa tabela.
Nazwa | Właściwości i funkcja | |
---|---|---|
Bariera 1 | materiał paliwowy | odporny na wysokie temperatury, duża zdolność do zatrzymywania produktów rozszczepienia |
Bariera2 | koszulka elementu paliwowego | odporna na korozję, łatwa do obróbki, chroni paliwo przed bezpośrednim zetknięciem z wodą, wyprowadza ciepło z paliwa do wody chłodzącej |
Bariera 3 | zbiornik ciśnieniowy i rurociągi pierwotnego obiegu chłodzenia | wykonane z najwyższej jakości stali nierdzewnej, odporne na ciśnienie w reaktorze |
Bariera 4 | obudowa bezpieczeństwa | zewnętrzna powłoka z betonu zbrojonego i szczelny wewnętrzny płaszcz stalowy, wyposażony w układy redukcji nadciśnienia awaryjnego. Ochrona przed atakami terrorystycznymi i niekontrolowanymi wyciekami substancji promieniotwórczych |
W nowoczesnych reaktorach stosuje się ponadto „obronę w głąb”, gwarantującą odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Opracowała je Komisja Dozoru Jądrowego w USA.
Założeniem tej filozofii jest ustanowienie pięciu poziomów zabezpieczeń, których zadaniem jest zapobieganie awariom, a jeżeli już wystąpią, ograniczanie ich skali i konsekwencji.
Poziom pierwszy obejmuje prawidłowe wykonanie projektu elektrowni z zapasami bezpieczeństwa, dobór najlepszych materiałów i zapewnienie jakości wykonania obiektu oraz ścisłe przestrzeganie procedur podczas eksploatacji;
Poziom drugi polega na monitorowaniu stanu obiektu i wykrywaniu odchyleń parametrów od wartości prawidłowych, wykrywaniu uszkodzeń oraz zapewnieniu środków do opanowania awarii przewidzianych w projekcie;
Poziom trzeci obejmuje wyposażenie elektrowni w systemy zabezpieczeń, np. systemy wyłączające reaktor w razie awarii, systemy bezpieczeństwa zapewniające nieprzerwane chłodzenie reaktora oraz systemy zapobiegające wydostawaniu się substancji promieniotwórczych do otoczenia elektrowni, np. obudowa bezpieczeństwa ze swoimi układami obniżającymi ciśnienie wewnątrz;
Poziom czwarty polega na zaplanowaniu i przygotowaniu środków, a w wypadku wydarzenia się poważnej awarii, na przeprowadzeniu działań w samej elektrowni zmierzających do minimalizacji jej skutków;
Poziom piąty polega na przygotowaniu planów i środków do przeprowadzenia poza terenem elektrowni działań zmniejszających narażenie ludności na promieniowanie, w razie poważnej awarii, gdy wszystkie wcześniejsze poziomy zawiodą.
Ponadto przeprowadzono w 2011 i 2012 roku tzw. „stress testy” – testy wytrzymałościowe elektrowni jądrowych w skrajnych warunkach pracy. Przeprowadzono je między innymi w Unii Europejskiej, Chinach czy USA. Wszystkie reaktory biorące udział w testach przeszły pomyślnie tę próbę. Czy to przypadek? Nie, elektrownie jądrowe są bezpiecznym źródłem energii elektrycznej.