Promieniotwórczość? Naukowcy mianem promieniotwórczości określają występujące w naszym środowisku naturalne lub wywołane sztucznie takie przemiany nuklidów (jąder atomowych), w których emitowana jest energia w postaci różnych rodzajów promieniowania. W module tym zostanie wyjaśnione, co to dokładnie oznacza.
Read More
Pod koniec XIX wieku wśród fizyków i chemików panowało przeświadczenie, że w dziedzinie nauk ścisłych niewiele jest już do odkrycia. Sądzono, że świat nie ma już przed ludźmi tajemnic, a istnienie obserwacji trudnych do wyjaśnienia na gruncie obowiązujących teorii traktowano jako mało istotne szczegóły. Kilka ostatnich lat tego wieku i początkowe lata XX wieku zupełnie odmieniło ten pogląd. Dokonano szeregu zaskakujących odkryć, od promieniowania X, poprzez promieniotwórczość naturalną, teorię kwantów, aż po teorię względności Einsteina. Osiągnięcia fizyków z przełomu wieków definitywnie zmieniły oblicze fizyki.
Read More
Jak można sobie wyobrazić przemianę pierwiastków? To trochę tak, jak gdyby brzoskwinia leżąca na stole nagle wyrzuciła z siebie pestkę i przez to stała się jabłkiem, a kropla rtęci zmieniła się w ziarenko złota.
Read More
Przy rozpadzie alfa duże jądra atomowe wyrzucają z siebie mniejsze jądra atomowe - a mianowicie jądra pierwiastka helu: te tak zwane cząstki alfa składają się z dwóch dodatnio naładowanych protonów i dwóch obojętnych neutronów. Przykładem izotopu emitującego promieniowanie alfa jest rad-226. Produktem jego promieniotwórczego rozpadu jest izotop innego pierwiastka radon-222.
Read More
Przy rozpadzie beta z jądra atomu radioaktywnego izotopu emitowane są ujemnie naładowane elektrony. Mówimy wówczas o rozpadzie beta minus. Istnieje także rozpad beta plus, ale jest to zjawisko o wiele rzadsze wśród naturalnych nuklidów promieniotwórczych.
Read More
Promieniowanie gamma jest rodzajem fal elektromagnetycznych o energii wyższej od energii promieniowania rentgenowskiego i światła widzialnego. Istotną różnicą jest to, że promieniowanie rentgenowskie oraz światło widzialne mają swe źródło w procesach zachodzących w elektronowej powłoce atomowej, a promieniowanie gamma – jest wynikiem procesów zachodzących w jądrach atomowych.
Read More
Poza promieniowaniem alfa, beta i gamma znamy również inne rodzaje promieniowania jonizującego. Wśród nich bardzo ważne jest promieniowanie neutronowe, ponieważ odgrywa ono decydującą rolę w wytwarzaniu i wykorzystaniu energii jądrowej.
Read More
W przypadku naturalnych i sztucznie wytwarzanych radionuklidów, oprócz rozpadu alfa i beta może wystąpić jeszcze inny rodzaj przemiany, tak zwany wychwyt elektronu. Jądro atomu ubogiego w neutrony wychwytuje elektron, przeważnie z najbardziej wewnętrznej własnej powłoki elektronowej (powłoki K, stąd przemianę tę nazywa się też "wychwytem K"), wskutek czego jeden z protonów w jądrze przekształca się w neutron.
Read More
Od początku, kiedy to Röntgen odkrył tajemnicze promieniowanie, które nazwał promieniowaniem X, zdawano sobie sprawę z możliwości, jakie przyniosło to odkrycie. Postęp, jaki nastąpił przez ponad 100 lat, przyniósł szereg możliwości stosowania materiałów promieniotwórczych i urządzeń wytwarzających promieniowanie. Korzystamy z nich na co dzień znacznie częściej niż nam się wydaje.
Read More