Teren elektrowni jądrowej

Usytuowanie elektrowni jądrowej, podobnie jak w przypadku elektrowni konwencjonalnych, powinno spełniać podstawowe warunki lokalizacyjne. Elektrownie jądrowe lokalizowane są w miejscach znacznie oddalonych od dużych skupisk ludzkich i obiektów przemysłowych o strategicznym znaczeniu z jednoczesnym uwzględnieniem rozwiniętej lub możliwej do rozbudowy infrastruktury transportu. Elektrownie jądrowe zajmują teren o mniejszej powierzchni w stosunku do elektrowni konwencjonalnych o tej samej mocy. Przykładowo Elektrownia Węglowa Opole przed rozbudową wytwarzała 360 MWe, zajmując powierzchnię 96 ha. Natomiast elektrownia Beznau w Szwajcarii z reaktorami typu PWR wytwarzając 350 MWe, zajmuje jedynie 6 ha.

Na terenie elektrowni znajduje się kilkadziesiąt budynków. Podstawową jednostką każdej elektrowni jest blok energetyczny, który jest jądrowy blok energetyczny, który jest autonomicznym zespołem, składającym się z: jądrowego reaktora energetycznego zamkniętego w obudowie bezpieczeństwa wraz z obiegiem chłodzenia reaktora oraz z jednego lub większej liczby turbozespołów (turbina plus generator prądu) znajdujących się w tzw. maszynowni lub hali turbogeneratora.

Sercem elektrowni jądrowej jest reaktor umieszczony w specjalnym zbiorniku. Ponadto mamy także układy sterujące, systemy chłodzenia, układy kontroli, rurociągi pary, urządzenia służące do obróbki i odkażania ścieków. Należą one do tzw. części „jądrowej”. Urządzenia i zespoły należące do części „konwencjonalnej” to maszynownia z turbogeneratorem, rozdzielnia elektryczna, budynki i inne konstrukcje budowlane, jak np. chłodnia kominowa.

Aby zmaksymalizować bezpieczeństwo, wszystkie budynki bloku energetycznego stawia się na jednym fundamencie. Projektuje się je tak, aby miały jak najmniejszą wysokość, a ich kształt jest tak dobierany, aby mógł przenosić duże obciążenia. Charakterystyczny budynek reaktora zwieńczony jest kopułą, wykonaną ze zbrojonego betonu i jest bardziej wytrzymały na uderzenie samolotu w porównaniu do budynku o kształcie prostopadłościanu. Inną szczególną cechą tego obiektu jest jego warstwowa budowa – dwa budynki, jeden wewnątrz drugiego, ze ścianami o grubości od 120 do 180 cm. Masywna i stabilna konstrukcja szczelnego budynku reaktora jest najbezpieczniejszym miejscem w elektrowni, dlatego też w niej umieszcza się: reaktor, pompy cyrkulacyjne, rurociągi pierwotnego obiegu chłodzenia, stabilizator ciśnienia czy też zapasowy zbiornik wody. Ma to uniemożliwić szkodliwą ingerencję z zewnątrz wywołaną przez człowieka lub przyrodę, np. atak terrorystyczny, trzęsienie ziemi, tsunami, jak również w przypadku innej awarii. W razie hipotetycznej awarii, kiedy w wyniku rozszczelnienia zbiornika reaktora para wodna wydostawałaby się do budynku, może on wytrzymać nadciśnienie 0,65 MPa (6,5 atm.) i temperaturę 150°C.

Budynek reaktora zazwyczaj otoczony jest budynkami urządzeń bezpieczeństwa, w których znajdują się awaryjne układy chłodzenia, aparatura pomocnicza, a także główna sterownia. Do niego przylega także budynek paliwa jądrowego, w którym znajduje się nie tylko świeże paliwo, ale również basen z wypalonym paliwem. Co ciekawe, elektrownia jądrowa na potrzeby własne zużywa 4-6% wytworzonej energii elektrycznej! Istotną rolę odgrywają także generatory prądotwórcze, zasilające elektrownię w przypadku całkowitego zaniku napięcia w sieci elektrycznej. Kilka jednostek jest usytuowanych w osobnych budynkach, znajdujących się w różnych miejscach na terenie elektrowni tak, aby czynnik, który wywołał awarię w jednej sekcji, nie wpłyną na pracę drugiej.

Wspomniany wcześniej turbogenerator znajduje się w tzw. maszynowni. Oprócz turbiny parowej i generatora można w niej znaleźć rurociągi parowe, skraplacz, pompę wody zasilającej, pompę skroplin oraz aparaturę pomocniczą.

Badanie próbek pobranych ze strefy objętej kontrolą radiologiczną odbywa się w budynku pomocniczym. W laboratorium ocenia się, czy para, która opuściła wytwornicę pary lub turbinę, spełnia wymagania, tzn. nie jest skażona i można ją skierować do chłodni kominowej.

Sposób rozplanowania budynków przyczynił się do podniesienia bezpieczeństwa i stworzenia obiektu o wyjątkowej odporności na różnego rodzaju zewnętrzne zagrożenia.