Gdy promieniowanie jonizujące przenika przez jakieś substancje – na przykład przez gazy, jak powietrze lub materię skondensowaną, jak płyty betonowe czy też ołów, dzieje się wtedy całe mnóstwo rzeczy. Najprościej można by powiedzieć, że cząstki i fale zderzają się z elektronami w powłoce atomowej lub z jądrami atomów ośrodka, w wyniku czego atomy zostają wzbudzone lub też zjonizowane. Mogą jednak wystąpić też inne zjawiska. Niekiedy przy przechodzeniu promieniowania jonizującego przez dany ośrodek mogą, w wyniku różnych procesów wtórnych, powstawać nowe cząstki. W każdym razie cząstki i fale przy przechodzeniu przez ośrodek materialny, pozbywają się swojej energii przez wzbudzanie atomów ośrodka, przez jonizację ośrodka lub tworzenie nowych cząstek. Energia przekazana do ośrodka może więc powodować np. świecenie lub podgrzanie ośrodka.