Skip to content

Percepcja społeczna – odkrycie promieniowania jonizującego

Choć promieniowanie jonizujące istniało od początku świata, to człowiek, odkrył je stosunkowo niedawno. Od ponad stu lat naukowcy zajmują się promieniotwórczością naturalną i samym promieniowaniem, które znalazło zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki, nauki i medycyny. Możliwość spojrzenia w głąb materii, opisanie budowy atomu i w końcu przeprowadzenie reakcji rozszczepienia przyczyniło się do znaczącego skoku cywilizacyjnego. Świadomość społeczna i emocjonalny odbiór zjawisk, których nie można dostrzec na co dzień, zmieniała się na przestrzeni lat. Postawa człowieka wobec tych zagadnień uzależniona była od przełomowych odkryć, korzyści i zagrożeń z ich stosowania a także wydarzeń, które na trwałe zapisały się w kartach historii. Zmieniająca się percepcja związana była jednak przede wszystkim z informacjami i wiedzą, jaką człowiek posiadał odnośnie tych zjawisk. Jak zatem kształtowało się postrzeganie tego, co niewidzialne?
Read more

Zaopatrzenie w paliwo jądrowe planowanych elektrowni jądrowych w Polsce

Bezpieczeństwo dostaw paliwa jądrowego zależy od pewności dostaw koncentratu uranowego, dostępu do usług cyklu paliwowego, a także pewności i niezawodności transportu materiałów jądrowych na różnych etapach cyklu paliwowego oraz transportu gotowego paliwa jądrowego. Zasady dotyczące dostaw uranu i usług jądrowego cyklu paliwowego w ramach Unii Europejskiej reguluje Traktat EUROATOM.
Read more

Tor. Cykl torowo-uranowy

Większość energetycznych reaktorów jądrowych na świecie wykorzystuje paliwo jądrowe, w którym uran wzbogacony jest do 5% w izotop U-235 (jest to jedyny izotop występujący w przyrodzie, rozszczepialny neutronami termicznymi). Pluton powstaje w reaktorze jądrowym w wyniku wychwytu neutronu przez izotop U-238, którego zawartość w uranie naturalnym wynosi 99,3%. Umownie nazywamy to pracą elektrowni jądrowej w cyklu uranowo-plutonowym (U-Pu). W ostatnich latach wzrasta jednak zainteresowanie cyklem torowo-uranowym (Th-U), w którym to powstaje inny materiał rozszczepialny, izotop U-233. Dlatego tor, pierwiastek, którego zawartość w skorupie ziemskiej jest około trzy do czterech razy większa niż uranu, nazywany jest materiałem paliworodnym.
Read more

Proces produkcji paliwa jądrowego

Front-end jądrowego cyklu paliwowego to część tego cyklu prowadząca do produkcji energii elektrycznej w reaktorze jądrowym. Składa się z czterech etapów: wydobycia i mielenia, konwersji, wzbogacania i wytwarzania. Wydobywanie i mielenie to proces pozyskiwania rudy uranu z ziemi, a następnie fizycznej i chemicznej obróbki rudy w celu uzyskania koncentratu uranu, tzw. „yellow cake”. Konwersja uranu wytwarza sześciofluorek uranu, gazową formę uranu, z koncentratu uranu. Wzbogacanie uranu fizycznie oddziela i koncentruje rozszczepialny izotop U-235. Wzbogacony uran stosowany w reaktorach jądrowych zawiera około 3-5% U-235, podczas gdy wzbogacony uran do celów militarnych ponad 90% U-235. Produkcja paliwa jądrowego obejmuje produkcję prętów i zestawów paliwowych ze wzbogaconego uranu, które są projektowane na potrzeby konkretnego typu reaktora jądrowego.
Read more

Pluton. Cykl uranowo-plutonowy

Pluton praktycznie nie występuje w skorupie ziemskiej, produkowany jest w trakcie pracy reaktorów jądrowych. Ponad jedna trzecia energii produkowanej w większości elektrowni jądrowych pochodzi z plutonu. Pluton odzyskany w procesie recyklingu wypalonego paliwa jądrowego jest wykorzystywany do produkcji mieszanego paliwa (uranowo-plutonowego) MOX (Mixed Oxide Fuel). Pluton jest głównym paliwem w reaktorze na neutrony prędkie, a w każdym reaktorze jest on stopniowo produkowany z nierozszczepialnego U-238. W naszej biosferze znajduje się kilka ton plutonu, spuścizna testowych wybuchów jądrowych przeprowadzanych w atmosferze w latach 50. i 60. XX wieku.
Read more

Co to jest cykl paliwowy?

Zaopatrywanie w paliwo i usuwanie zużytego paliwa jest dla elektrowni jądrowych i reaktorów badawczych sprawą bardzo istotną. Zawarte w "wypalonym" paliwie materiały rozszczepialne należy odzyskać, a nieużyteczne i niebezpieczne odpady usunąć. Ten cykl procesów tworzy tzw. cykl paliwowy.
Read more

Reaktory jądrowe na okrętach podwodnych i statkach

Nowoczesne okręty podwodne są potężnymi maszynami, które potrafią przepłynąć pod powierzchnią wody 740 tys. km przy prędkości 40 – 70 km/h, zużywając zaledwie 5 kg paliwa jądrowego. Mogą nie wynurzać się przez prawie rok, gdyż są samowystarczalne pod względem dostaw tlenu i wody pitnej dla załogi obsługującej łódź. Tylko kilka państw stać na posiadanie własnych okrętów z napędem jądrowym. Aktualnie eksploatuje się około 140 jądrowych łodzi podwodnych, które napędzane są przez 180 reaktorów. Największą flotę posiadają Stany Zjednoczone i Rosja. Inne kraje posiadające łodzie podwodne z napędem jądrowym to Wielka Brytania, Francja, Chiny i Indie. Szacuje się, że od początku historii badań nad napędem jądrowym Stany Zjednoczone Zbudowały około 190 okrętów, a Rosja 250.
Read more

Teren elektrowni jądrowej

Usytuowanie elektrowni jądrowej, podobnie jak w przypadku elektrowni konwencjonalnych, powinno spełniać podstawowe warunki lokalizacyjne. Elektrownie jądrowe lokalizowane są w miejscach znacznie oddalonych od dużych skupisk ludzkich i obiektów przemysłowych o strategicznym znaczeniu z jednoczesnym uwzględnieniem rozwiniętej lub możliwej do rozbudowy infrastruktury transportu. Elektrownie jądrowe zajmują teren o mniejszej powierzchni w stosunku do elektrowni konwencjonalnych o tej samej mocy. Przykładowo Elektrownia Węglowa Opole przed rozbudową wytwarzała 360 MWe, zajmując powierzchnię 96 ha. Natomiast elektrownia Beznau w Szwajcarii z reaktorami typu PWR wytwarzając 350 MWe, zajmuje jedynie 6 ha.
Read more

Reaktor prędki powielający (FBR)

Reaktor, który istnieje po to, by wytwarzać (powielać) nowe paliwo jądrowe, to reaktor prędki powielający. W reaktorach tego typu reakcje rozszczepienia jąder atomowych są spowodowane przede wszystkim przez neutrony prędkie, dlatego nie jest już możliwe zastosowanie wody jako chłodziwa, gdyż ta hamowałaby neutrony. Można w nich stosować tylko takie chłodziwa, które powodują nieznaczne spowolnienie neutronów, zwykle jest to ciekły sód, ale także gazy o dobrych właściwościach wymiany ciepła. 
Read more

Reaktor wysokotemperaturowy (HTR)

W reaktorze wysokotemperaturowym bywa naprawdę gorąco: podczas, gdy w reaktorach lekkowodnych panują temperatury około 350 oC, temperatura w reaktorze wysokotemperaturowym może osiągnąć wartość dwukrotnie wyższą! Reaktory wysokotemperaturowe, jako reaktory z moderatorem grafitowym chłodzone gazem, wywodzą się z pierwszych reaktorów MAGNOX, chłodzonych dwutlenkiem węgla lub powietrzem, w których paliwem był nie wzbogacony uran w postaci metalicznej. Historia reaktorów wysokotemperaturowych chłodzonych helem, z elementami paliwowymi w postaci kul grafitowych zawierających wtopione, malutkie (~1 mm), powlekane warstwami materiału ceramicznego, cząstki paliwowe sięga roku 1950, kiedy dr Rudolf Schulten rozpoczął prace nad koncepcją reaktora – PBR (Pebble Bed Reactor). Pierwsze reaktory HTR chłodzone helem to brytyjski Dragon (1964 – 1975), amerykańskie reaktory Peach Bottom (1967 –1974, 40 MWe) i Fort St. Vrain (1976 – 1989, 330 MWe), niemieckie AVR (1967 – 1988, 15 MWe) i THTR (1983 – 1989, 300 MWe). 
Read more
Back To Top